Jong en kanker: specifieke zorg voor jongvolwassenen in het SKB

Elk jaar horen ongeveer 3.900 jongvolwassenen tussen de 18 en 39 jaar in Nederland dat zij kanker hebben. Deze jongvolwassenen worden ook wel AYA’s genoemd: Adolescents and Young Adults. AYA’s bevinden zich in een levensfase waarin ze bijvoorbeeld studeren, werken, relaties opbouwen of een gezin stichten. Daarom vraagt hun zorg om een leeftijdsspecifieke aanpak. Het SKB biedt deze patiënten vanaf nu leeftijdsspecifieke zorg die aansluit bij hun medische behandeling én persoonlijke behoeften. Centraal in de AYA-zorg staat de vraag: “Wie ben jij en wat heb je nodig?” – zowel tijdens als na de kankerbehandeling. Het AYA-team van het SKB bestaat uit zorgprofessionals met specifieke expertise in kanker op jongvolwassen leeftijd.

Waarom AYA-zorg?
De meeste kankerpatiënten zijn ouder dan zestig jaar. Dit maakt jongvolwassenen een uitzondering in de wachtkamer, waar ze vaak tussen patiënten zitten die hun ouders of grootouders hadden kunnen zijn. Zij kampen met andere vragen. Over bijvoorbeeld het afmaken van hun studie, solliciteren bij een eerste baan, het afsluiten van een hypotheek of het stichten van een gezin. 

AYA-zorg in het SKB
“Hoewel we relatief weinig AYA’s zien, vinden we het belangrijk om te investeren in leeftijdsspecifieke zorg om elke jongere kankerpatiënt de best mogelijke zorg te bieden”, zegt Kim Luttikholt, verpleegkundig specialist oncologie van het SKB. “Kanker op jonge leeftijd raakt andere facetten van het leven. Met AYA-zorg bieden we maatwerk dat inspeelt op de unieke vragen en behoeften van deze groep. Deze zorg integreert psychosociale, praktische en emotionele ondersteuning in het medisch behandeltraject. Ons team werkt samen met medisch specialisten, psychologen en andere zorgprofessionals. Daarnaast is er verbinding met regionale partners, zoals IPSO centrum Oriolus in de Oost-Achterhoek waarmee we ondersteuning dichtbij huis mogelijk maken. Zo krijgen jongvolwassenen de zorg die ze verdienen.’’ voegt Lotte Toebes, Verpleegkundige Oncologie, toe. 

AYA Zorgnetwerk
Het AYA-team van het SKB werkt samen met het Radboudumc en is onderdeel van het Nationaal AYA ‘Jong & Kanker’ Zorgnetwerk. Binnen dit netwerk worden AYA-zorgverleners ondersteund en geschoold, wordt wetenschappelijk onderzoek gedaan naar kanker bij jongvolwassenen en expertise gedeeld. Zo blijft alle kennis en kunde over kanker op jongere leeftijd steeds actueel. Het AYA Zorgnetwerk is opgebouwd uit zes regionale zorgnetwerken waardoor AYA-zorg bij iedere jongvolwassen kankerpatiënt zo dichtbij als mogelijk voor handen is. Het zorgnetwerk groeit omdat steeds meer ziekenhuizen en professionals uit de eerste lijn aansluiten. Samen gaan we uit van het principe: ‘Zorg, dichtbij huis als het kan, verder weg in een AYA-centrum als het moet."