“Hoe eerder je een teek ontdekt en verwijdert, hoe beter”

In de lente liggen de teken weer op de loer. En een tekenbeet krijg je zomaar. Vaak loop je dit onopgemerkt op. Hennie Vreeman (68) uit Winterswijk kreeg in november 2021 een dikke knie. Daarbij dacht hij niet aan de ziekte van Lyme. Toch bleek hij de infectie te hebben opgelopen. Gelukkig was het bij hem goed te behandelen met antibiotica. “Ik werd direct behandeld en was snel weer op de been.”

‘Voorkomen is beter dan genezen’. Dit is zeker van toepassing op de ziekte van Lyme. Toen hij nog werkte, was Hennie regelmatig in het groen te vinden, waar hij grondwatermetingen verrichte. Van zijn werkgever kreeg hij tips om een tekenbeet te voorkomen of een teek te verwijderen. “Ik was er altijd heel alert op want ik kwam op verschillende plekken. Dus ik checkte mijzelf regelmatig op teken. Soms haalde ik er wel drie of vier per week van mijn lichaam. Mijn vrouw Annelies deed dat, want je moet een pincet of tekenpen zo strak mogelijk op de huid plaatsen en de teek er soepel en recht uittrekken. Altijd schreef ik in een agenda waar de tekenbeet zat en wanneer ik deze had verwijderd.”

Hoge ontstekingswaardes

Als een teek besmet is met de Borrelia-bacterie en dit in de bloedbaan komt, ontstaat de ziekte van Lyme. Veel mensen merken dit niet en hebben niet direct klachten. De ‘rode ring’ rond de plek is vaak een vroeg teken van de ziekte van Lyme. Maar dat hoeft niet altijd. Bij Hennie verscheen deze ring niet. Toch kreeg hij een ontsteking aan zijn knie, die vervolgens heel dik werd. “Ik kon er niet op staan en lopen, dus na een paar dagen bracht mijn vrouw me naar de huisarts. Die nam voor de zekerheid mijn bloed af. Hieruit bleek dat de ontstekingswaardes torenhoog waren. De arts vond dit alarmerend en stuurde me direct door naar het ziekenhuis.”

“Mijn ontstekingswaardes waren torenhoog”

Antibiotica via infuus

In het ziekenhuis werd Hennie onderzocht door een reumatoloog, maar het werd niet direct duidelijk wat er aan de hand was. Een opname en behandeling met antibiotica via het infuus was de beste oplossing. “Nog dezelfde dag werd ik opgenomen. Sinds mijn zestiende had ik niet meer in het ziekenhuis gelegen. Maar ik voelde me niet ziek en maakte me niet druk. Want vanaf het moment dat ik aan het infuus lag, ging het met de dag beter. Er werd vocht afgenomen en op kweek gezet en al met twee dagen kon ik weer op het been staan. Mijn knie werd steeds minder dik en de ontstekingswaardes daalden.”

Andere antibioticakuur

Een kleine week lag Hennie in het ziekenhuis. Helaas kon hij hierdoor Sinterklaas met zijn kinderen en kleinkinderen niet vieren. Maar de dagen vlogen voor Hennie voorbij. “Niets was de verpleegkundigen teveel gevraagd. En ik lag er nog wel in coronatijd. Daar neem ik mijn petje voor af. Iedereen was even behulpzaam en vriendelijk. Dat maakte veel goed.” Hennie mocht naar huis en kreeg een antibioticakuur in tabletvorm mee. Hij was net thuis en de arts belde met de uitslag van het kweekonderzoek. “Hij vertelde dat het vocht veroorzaakt was door een besmette teek en dat ik de ziekte van Lyme had. Ik moest de tabletten inruilen voor een andere antibioticakuur met een andere samenstelling.”

“Die kleine beestjes kunnen grote gevolgen hebben!”

Voorkomen is beter dan genezen

Een paar maanden later had Hennie nog een nabehandelingsgesprek en eindgesprek. Hij geeft aan eigenlijk niet veel last te hebben gehad van de ziekte. “Toen ik thuiskwam, kon ik gelukkig alles weer. Vooral tuinieren, want dat doe ik graag. Ik denk zelf dat ik daar ook de ziekte van Lyme heb opgelopen. Ik besef wel dat ik geluk heb gehad en op tijd ben behandeld. Die kleine beestjes kunnen grote gevolgen hebben. Er zijn mensen die chronisch ziek worden of in een rolstoel terechtkomen.” Hennie vertelt dat hij er nu niet meer mee bezig is. “Niet elke teek is natuurlijk besmet, maar je moet een tekenbeet wel serieus nemen. Je kunt het nooit honderd procent voorkomen, maar je kunt wel voorzorgsmaatregelen nemen om de kans op een tekenbeet te verkleinen. Zo kun je een lange broek of shirt met lange mouwen aantrekken of je broek in je sokken doen. Ook zijn er speciale sprays en is er kleding die behandeld is met anti-tekenmiddel. Maar jezelf controleren is het allerbelangrijkst. Hoe eerder je een teek ontdekt, des te beter!”

“Niet elke teek is natuurlijk besmet, maar je moet een tekenbeet wel serieus nemen”

Reumatoloog Paul Olthof

Paul Olthof, reumatoloog

Reumatoloog Paul Olthof is de behandelend arts van Hennie. “De situatie van meneer Vreeman geeft goed aan dat we de ziekte van Lyme ook in een gevorderd stadium goed en zonder restklachten kunnen behandelen. Bij een verdenking op de ziekte van Lyme geven we zo snel mogelijk de juiste antibiotica. Daarom doen we bij een onduidelijke ontsteking van één gewricht ook bloedonderzoek naar de ziekte van Lyme. Toen de ziekte van Lyme werd aangetoond werd de antibiotica aangepast, gericht tegen de Borrelia-bacterie, die de ziekte van Lyme veroorzaakt. Met de juiste antibiotica geneest de ziekte bij de meeste patiënten snel en volledig. Om restproblemen te voorkomen is het belangrijk om de antibioticakuur altijd helemaal af te maken.”

Zonder behandeling kan de ziekte van Lyme na verloop van tijd ernstige klachten geven, zoals hartritmestoornissen, chronische huidontsteking of zenuwverlamming (bijvoorbeeld in het gezicht, met een hangende mondhoek). De antibiotica wordt dan soms via een infuus toegediend. Een behandeling geeft geen bescherming tegen een nieuwe infectie. Probeer een tekenbeet daarom te voorkomen door beschermende kleding te dragen en de huid in te smeren met DEET. Word je toch gebeten? Verwijder de teek dan zo snel mogelijk. De kans op infectie wordt dan kleiner.