Het aanleggen van een stoma
Gesprek met de stomaverpleegkundige
Als uw arts u heeft verteld dat u moet worden geopereerd en dat u daarbij misschien een stoma krijgt aangelegd, verwijst hij u door naar de stomaverpleegkundige. De stomaverpleegkundige kan uw vragen beantwoorden en u krijgt onder andere informatie over het type stoma, opvangmaterialen verzorging van uw stoma en uw ziekenhuisopname. Tijdens het gesprek bekijkt de stomaverpleegkundige samen met u wat de beste plaats voor uw stoma is. Daarnaast doet ze een plakproef. U krijgt dan een stomapleister op uw huid geplakt op de plek waar de arts de stoma plaatst, om u een idee te geven hoe het na de operatie is.
Het is aan te raden om tijdens het bezoek aan de stomaverpleegkundige iemand uit uw naaste omgeving mee te nemen, bij voorkeur uw direct naaste. Informatie die tijdens het gesprek aan de orde komt, kunt u dan achteraf met iemand bespreken. Ook krijgt u het advies om kleding te dragen die u veel aan heeft vanwege de plaatsbepaling van uw stoma.
Spoedoperatie
Bij een spoedoperatie of als u onverwachts een stoma krijgt tijdens een geplande operatie, mist u de informatie die u normaal tijdens het voorbereidingsgesprek op de polikliniek krijgt. Ook heeft u dan geen tijd gehad om naar de operatie toe te leven. De stomaverpleegkundige bezoekt u dan na de operatie een aantal keren extra. Tijdens deze bezoeken krijgt u alsnog alle informatie die u nodig heeft.
De operatie
Het verloop van de operatie is afhankelijk van de reden voor het aanleggen van een stoma. Het kan zijn dat alleen het aanleggen van een stoma het doel van de operatie is. Het kan ook zijn dat u een veel grotere operatie moet ondergaan, waar het aanleggen van de stoma een onderdeel van is. Er zijn twee operatietechnieken mogelijk: een kijkoperatie of een open operatie. De operatie wordt verricht onder narcose.
Kijkoperatie
Bij een kijkoperatie krijgt u een aantal kleine kokertjes in uw buik ingebracht en daarna wordt uw buik gevuld met onbrandbaar gas (CO2). Via de kokertjes vindt de operatie plaats met behulp van een camera en lange instrumenten. De operatie zelf verschilt niet van de operatie waarbij de buik via een snee wordt geopend. Een kijkoperatie heeft een aantal voordelen:
- u heeft na de operatie minder pijn;
- u herstelt sneller;
- u heeft minder kans op complicaties zoals verklevingen.
Ondanks deze voordelen blijft deze methode voor het aanleggen van een stoma een grote operatie.
Open operatie
Bij een open operatie wordt uw buik geopend. Meestal gebeurt dat via een verticale snede ter hoogte van uw navel, of van het schaambeen tot aan uw navel. Via deze opening wordt de stoma aangelegd en/of de rest van de operatie uitgevoerd. In vergelijking met een kijkoperatie is de wond en dus ook het litteken groter en duurt het herstel langer.
Na de operatie is goede pijnbestrijding noodzakelijk. Vlak voor de operatie brengt de anesthesioloog daarom meestal een ruggenprik in. Zo heeft u na de operatie niet te veel last van pijn.
Na de operatie
Hoe u zich voelt na de operatie, verschilt sterk van persoon tot persoon. Sommige patiënten komen op de dag van de operatie alweer uit bed en beginnen met eten en drinken. Anderen hebben in meer of mindere mate last van de narcose en/of de operatie. U kunt bijvoorbeeld pijn hebben, of misselijk moe, suf of duizelig zijn.
Na de operatie is de aandacht gericht op uw herstel en het leren omgaan met de stoma en het opvangmateriaal. De verpleegkundige van de afdeling die u verzorgt en zo nodig de stomaverpleegkundige zijn u hierbij tot steun.