Botontkalking (osteoporose)

Botontkalking wordt ook wel osteoporose genoemd. Naarmate we ouder worden verliezen onze botten hun stevigheid. Dat komt doordat de hoeveelheid bot en de structuur van de botten afnemen. Daardoor worden botten soms erg broos (poreus) en is er een grotere kans op botbreuken en het inzakken van rugwervels. |

Vooral op oudere leeftijd kan een botbreuk grote gevolgen hebben, omdat een botbreuk dan langzamer herstelt. Als botontkalking niet wordt behandeld, kunnen de botten steeds sneller breken. 

Oorzaken

Botontkalking is een natuurlijk proces. Naarmate we ouder worden, wordt de botaanmaak minder en de botafbraak groter. Ouderen hebben daarom een grotere kans op botontkalking. Daarnaast komt het vaker voor bij vrouwen van vijftig jaar en ouder, als gevolg van hormoonveranderingen. 

Er zijn nog meer factoren die de kans op botontkalking vergroten:

• Roken
• Ongezonde voeding
• Te weinig lichaamsbeweging
• Bepaalde geneesmiddelen, zoals prednison.

Botontkalking kan ook een medische oorzaak hebben, bijvoorbeeld door een aandoening waarbij het lichaam geen of te weinig kalk kan opnemen uit de voeding.

Symptomen

Mensen met botontkalking lopen meer risico om een bot te breken, bijvoorbeeld door een val. Ook kunnen botten min of meer spontaan breken. Een ruggenwervel kan bijvoorbeeld breken bij het tillen van een tas met boodschappen.

Diagnose

Meestal wordt botontkalking pas onderzocht als daar een aanleiding voor is. Bijvoorbeeld bij mensen ouder dan vijftig jaar die een bot breken. Met een botdichtheidsmeting (DXA- of DEXA-scan) kan de arts onderzoeken of er sprake is van botontkalking. Deze scan meet hoeveel kalk in een bot aanwezig is.

Preventief onderzoek
Bent u vijftig jaar of ouder, dan kunt u ook preventief een botdichtheidsmeting laten uitvoeren. Vraag dan aan uw zorgverzekeraar of deze een preventieve botdichtheidsmeting vergoedt. Is dat het geval of wilt u zelf deze meting betalen, vraag dan bij uw huisarts of behandelend arts om een DXA- of DEXA-scan. 

Behandeling

Reumapatiënten die langere tijd (een hoge dosis) Prednison gebruiken, kunnen last krijgen van botontkalking. Zij krijgen daarom vaak uit voorzorg een behandeling om botontkalking te voorkomen. Deze behandeling bestaat onder andere uit:

• Leefstijladvies
• Eventueel extra calcium
• Eventueel extra vitamine D
• Bisfosfonaten. Dit zijn medicijnen om de botten steviger te maken.

Meer informatie vindt u in de folders:

• ‘Botontkalking’
• ‘Dexa-onderzoek’